ماجرای افسانه شاه ماران و آش دانه کولانه کرمانشاه - مجله مدیریت ناب

زندگی در کوهستان و سرمای سخت زمستان های اقلیم کردستان باعث شده تا آش از زمان های قدیم در زندگی مردمان کردنشین غرب کشور جایگاه ویژه داشته باشد.

دانه کولانه طبق افسانه شاه ماران (موجودی خارق العاده که داستان های زیادی درباره آن بین اقوام غرب کشور وجود دارد) در زمان های مختلف سال در منطقه غرب کرمانشاه پخت می شود؛ سنتی که از زمان های دور تا به امروز در بین مردم غرب کرمانشاه به ویژه در منطقه دالاهو برجای مانده و طبق آن برای شاه ماران نذر دانه کولانه می کنند.

پخت این آش در زمانی که اولین دندان شیری کودک درحال رویش است بین خانواده های کرد مرسوم است و به آن آش دندان(دگان رویوکانه) گفته می شود.

هرچند که این آش به صورت کلی در روزهای سرد زمستانی پخت می شود، اما در برخی از مناسبت ها هم به عنوان یک آش ویژه آن را می پزند.

خواص آش دانه کولانه

آش دانه کولانه سرشار از ویتامین های آ، بی، سی، ای، کا و دی، کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، اسیدفولیک، منیزیم، منگنز، فسفر، آهن، فیبر، روی، کلسیم، پروتئین، کولین، سلنیوم، اسیدچرب امگا 3، امگا 6، گوگرد، سولفور، نشاسته و غیره است.

آش دانه کولانه، پروتئین گیاهی و حیوانی هم دارد و موجب تقویت عمومی، افزایش سطح انرژی و عضلانی شدن بدن می شود. بنابراین برای افرادی که کار فیزیکی سخت انجام می دهند و ورزشکاران مخصوصا بدنسازان بسیار مفید است.

مصرف آش دانه کولانه برای بچه ها در حال رشد و افراد مسن هم توصیه می شود.

خواص دیگر این غذا شامل تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر، درمان دردهای مفصلی، تقویت بینایی، کنترل قند، فشار و چربی خون است.

فیبر بالای موجود در این غذا باعث عملکرد بهتر روده ها، هضم غذا و رفع یبوست می شود، همچنین خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و از بروز سرماخوردگی پیشگیری می کند. این غذا موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت از آن در مقابل انواع بیماری ها، مخصوصا سرطان ها می شود.

آش دانه کولانه به علت داشتن ویتامین ب12، آهن و اسید فولیک موجب افزایش گلبول های قرمز خون و رفع کم خونی می شود؛ بنابراین برای افراد مبتلا به کم خونی، زنان باردار و جنین مفید است. وجود ویتامین های آ، ای، سی، دی، بی و املاح معدنی فراوان در این غذا، باعث طراوت، جوان سازی و تقویت پوست و مو می شود.

ازآنجاکه ویتامین دی، کلسیم، منیزیم و سلنیوم دارد، موجب تقویت و استحکام استخوان و دندان می شود و از بروز آرتروز و پوکی استخوان جلوگیری می کند. آش دانه کولانه به علت داشتن امگا 3 و سایر املاح معدنی، باعث تقویت و عملکرد بهتر سیستم مغزی و قلبی عروقی می شود.

مواد لازم برای 6 نفر

گندم: 300 گرم

نخود، عدس و لوبیا قرمز: هر کدام 150 گرم

سبزی مرزه خشک : به میزان لازم

پیاز (برای پیاز داغ) : 3 عدد

قلم گوسفندی: 2 قلم متوسط

فلفل قرمز: به میزان لازم

زردچوبه: به میزان لازم

طرز تهیه آش دانه کولانه

ابتدا گندم ها را به مدت 24 ساعت درون آب سرد نگه می داریم تا کاملا آب را جذب کرده یا حتی درحال جوانه زدن باشند. سپس درون قابلمه نخود و لوبیا قرمز و عدس را همراه گندم با مقداری آب مخلوط می کنیم و حرارت می دهیم. حرارت دادن باید یکنواخت باشد به طوری که تمامی حبوبات و گندم خوب پخته شود و آش لعاب دار باشد.

بعد از پخت نسبتا کامل، سبزی مرزه را اضافه می کنیم. هنگامی که تمامی محتویات آش پخته شد، پیازداغ را درون تابه آماده می کنیم. همچنین برای خوش طعم کردن این آش می توان قلم گوسفندی را هنگام فرایند پخت افزود. (در مورد اشخاصی که چربی خون دارند منع شده است.)

هنگامیکه آش کاملا پخته شد می توان به جای قلم گوسفندی برای خوشمزه کردن و تزئین آن از قیمه های کوفته ریزه یا کوفته قلقلی استفاده کرد.

منبع: همشهری